De rechtmatigheid wordt getoetst aan een drietal criteria:
- Het begrotingscriterium;
- Het voorwaardencriterium;
- Het misbruik- en oneigenlijk gebruik -criterium.
Bevindingen begrotingscriterium
Het begrotingscriterium gaat over de vraag: zijn alle gerealiseerde baten en lasten in overeenstemming met de door de raad vastgestelde programmabegroting inclusief alle goedgekeurde begrotingswijzigingen? Wij hebben op deze vraag het volgende geconstateerd:
1a. Overschrijding van lasten per programma: € 3.979.092
In programma 5 'Omgeving' is sprake van een overschrijding van de lasten van per saldo € 29.359. De voornaamste oorzaak is een additionele toevoeging aan de onderhoudsvoorziening voor civieltechnische kunstwerken. Hiermee wordt geanticipeerd op het nieuwe beheerplan. Daarnaast zijn ook enkele onderschrijding van budgetten waaronder de kosten aan de omgevingsdienst. Per saldo is de overschrijding beperkt (€ 29.359)
In programma 7 'bestuur en algemene ondersteuning' zien we een overschrijding van de lasten van in totaal € 2.756.140. De 2 voornaamste oorzaken worden verder toegelicht: 1.Vanuit het product 'kapitaallasten' (binnen programma 7) wordt de omslagrente op investeringen doorbelast aan alle taakvelden/producten. Deze doorbelasting staat als negatieve last geraamd. Door de hogere rentebaten in 2024 is de omslagrente lager uitgevallen waardoor er minder rente is doorbelast. We kijken bij dit onderdeel van de rechtmatigheidsverantwoording alleen naar de lasten en niet naar de baten. De overschrijding hangt samen met het voordeel op de rentebaten. We vinden deze overschrijding daarom acceptabel. 2. Binnen programma 7 hebben we de pensioenvoorziening voor wethouders incidenteel moeten aanvullen. Jaarlijks op het einde van het jaar worden actuariële berekening gemaakt om de omvang van de pensioenvoorziening te bepalen. De gehanteerde rekenrente is een zeer bepalende factor. Door de dalende rente moeten we op dit moment meer voorzien om aan de toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. De actuariële berekeningen worden alleen op het einde van het jaar gemaakt. We hebben de incidentele aanvulling daarom niet meer in een begrotingswijziging kunnen meenemen. Omdat we als gemeente geen invloed hebben op de rentestand vinden we deze overschrijding acceptabel.
In programma 9 'Overige eigen middelen' zien we een overschrijding van € 1.193.593. Deze overschrijding is hoofdzakelijk administratief van aard. Binnen programma 9 valt de bouwgrondexploitatie. Toevoeging aan de balanspost voorraden verloopt via de lasten. Zoals eerder vermeld kijken we bij dit onderdeel van de rechtmatigheidsverantwoording niet naar de baten. Baten en lasten worden niet begroot omdat deze verrekend worden met de balans zolang een project onderhanden is. Overschrijding van lasten ten opzichte van de begroting hangt samen met een overschrijding van de baten. We vinden deze afwijking daarom acceptabel.
1b. Overschrijding investeringsbudgetten: € 72.411
Voor dit onderdeel van de rechtmatigheidsverantwoording kijken we naar investeringsbudgetten die in 2024 zijn afgesloten. Er is in totaal voor een bedrag van circa €
64.000 overschreden. Overschrijdingen kunnen te maken hebben met onvoorziene werkzaamheden of prijsstijgingen. Dit is niet tijdig gemeld of meegenomen in een begrotingswijziging. We beschouwen deze overschrijdingen daarom als onrechtmatig.
2. Ongeautoriseerde reservemutaties € 1.262.381
In 2024 is voor een bedrag van € 1.262.381 minder onttrokken aan de reserves dan begroot. Dit heeft voornamelijk te maken met budgetoverhevelingen. De reserve budgetoverhevelingen wordt voor het grootste gedeelte gebruikt voor projectbudgetten die niet per se jaargebonden zijn, maar ook niet als investeringskrediet geactiveerd kunnen worden op de balans. Het budget dat in het betreffende jaar niet is uitgegeven wordt toegevoegd aan de reserve budgetoverheveling en als onttrekking begroot in het opvolgende jaar. Wanneer uitgaven wederom niet plaatsvinden in het opvolgende jaar wordt de reserve niet aangesproken. Dit leidt tot een lagere onttrekking dan begroot.
3.Overschrijding van baten en/of onderschrijding van lasten en baten die niet tijdig tot een begrotingswijziging hebben geleid of te laat aan de raad zijn gemeld: € 1.262.381
Het type afwijking dat valt onder deze categorie heeft louter een positief effect op het resultaat. Het gaat namelijk om onderbesteding en meeropbrengsten ten opzichte van de begroting. De laatste begrotingswijziging wordt in oktober opgesteld en in december door de raad vastgesteld. Alle afwijkingen in de tussenperiode kunnen dus niet meer worden meegenomen. Ondanks dat deze afwijkingen een positief effect hebben op het resultaat zijn het strikt genomen wel begrotingsonrechtmatigheden.
Bevindingen Voorwaardencriterium: € 2.708.691
In de spendanalyse 2021-2024 is geconstateerd dat 2,7 miljoen niet voldoet aan de richtlijnen van de rechtmatigheidsverantwoording. De reden hiertoe is, dat verplichtingen zijn aangegaan in het verleden, die niet nationaal of Europees zijn aanbesteed.
Om deze onrechtmatigheden vanuit het verleden te voorkomen heeft het College de ambtelijke organisatie tot eind 2025 de tijd gegeven om integraal te voldoen aan de rechtmatigheidsverantwoording. Specifiek voor inkopen en aanbesteden zijn de laatste twee jaar stappen gemaakt om ook op dit vlak te gaan voldoen aan de rechtmatigheidsverantwoording. In 2024 hebben we beleid en kaders opgesteld, die zijn geaccordeerd door zowel het College als de Raad. In 2025 gaan we het zaaksysteem en het nieuwe financiële informatiesysteem – verplichtingenadministratie, contractenmodule en verdere integratie van de spendanalyse – in lijn te brengen met de rechtmatigheidsverantwoording.
Bevindingen Misbruik & oneigenlijk gebruik: -
Geen bevindingen